«O‘zbekgidroenergo» AJ tashabbusi bilan Jizzax viloyatining Forish hamda G‘allaorol tumanlarida havo harorati hamda shamol oqimini o‘lchashga mo‘ljallangan, loyihaviy balandligi 100 metrlik meteorologik minoralar o‘rnatildi.

Tizim tashkilotlaridan biri hisoblangan «Gidroproyekt» AJ tomonidan loyihalashtirilgan mazkur minoralar (№1 – Forish; №2 – G‘allaorol) «1-son Qurilish Direksiyasi» unitar korxonasi tomonidan o‘rnatildi. Bosh pudratchi sifatida «O‘zbekgidroenergoqurilish» AJ tarkibidagi «Maxsusenergomontaj» unitar korxonasi ishtirok etdi.

Ushbu meteorologik minoralarning texnik tuzilmasiga to‘xtaladigan bo‘lsak, ular modulli turdagi «uchburchak fermlar» shaklida loyihalashtirildi. Bunda har bir modulning uzunligi 3 metrni tashkil etadi. Bu, o‘z navbatida, ularni o‘rnatishga qulay hamda tuzilmasining balandligini asta-sekin oshirib turishga imkon beradi.

Har bir meteorologik minora tayanch temir-beton bilan mustahkamlangan sharsimon poydevorga o‘rnatilgan bo‘lib, sakkiz pog‘onali simli tizim ko‘rinishidagi tik holatidadir. Kabelga o‘rnatilgan tizim temir langar orqali temir-beton poydevorga mustahkamlanadi.

Minoralarda, shuningdek, ob-havo, shamolning meteorologik parametrlarini avtomatik ravishda o‘lchash uchun quyidagi qurilmalar o‘rnatilgan:

– Anemometrlar (shamol tezligini o‘lchaydigan asbob-uskuna) – 5 dona. Anemometrlar 90 m, 80 m, 50 m, 30 m, 10 m balandlikdagi maxsus masofali mustahkam kronshteynlarga o‘rnatildi;
– Flyugerlar (shamol yo‘nalishini o‘lchaydigan asbob-uskuna) – 2 dona. Flyugerlar 100 m, 10 m balandlikda o‘rnatildi;
– Harorat o‘lchagich (minora o‘rnatiladigan hududdagi havo haroratini o‘lchovchi asbob-uskuna – 1 dona. O‘rnatish balandligi – 10 m;
– Bosim o‘lchagich (barometr) – 1 dona;
– Kompyuter ma’lumotlarini saqlash bloki – 1 dona. O‘rnatish balandligi 10 m.

Ta’kidlash joizki, meteorologik ma’lumotlarni o‘lchash davomiyligi 10 daqiqalik interval bilan avtomatik ravishda amalga oshiriladi va ushbu davr uchun shamolning maksimal va minimal pasayishini hisoblab chiqishga, shuningdek, shamol oqimining yo‘nalishi bilan bog‘liq holda o‘rtacha tezlik ko‘rsatkichlarini olishga imkon beradi. Bu esa, keyinchalik ushbu hududda shamol ko‘tarilishini yaratishga imkon beradi hamda kelajakdagi shamol generatorlarining quvvat uskunalari tanlovini malakali tarzda asoslashga zamin yaratadi.

Shu bilan birga, bosim va atrof-muhit haroratini o‘lchash ularni kelajakda shamol turbinalari tomonidan elektr energiyasini yakuniy ishlab chiqarishga ta’sir qiluvchi omillardan biri bo‘lgan sharoitda havo zichligini aniqlashga imkon beradi.

Meteorologik minoralarning yana bir samarali jihati shundaki, olingan meteorologik ma’lumotlarning yozuvi har bir minora ustiga o‘rnatilgan maxsus kompyuter blokida avtomatik ravishda amalga oshiriladi, ularni qayta ishlash va tahlil qilish uchun loyihalash tashkilotiga masofadan uzatish imkoniyati mavjud. Shuningdek, qurilma bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri minoralar o‘rnatilgan joylarda qo‘lda ishlash ham ko‘zda tutilgan.

Axborot xizmati